Tài xỉu là một trò chơi cá cược phổ biến với lối chơi đơn giản, thu hút nhiều người tham gia. Tuy nhiên, ở Việt Nam, tài xỉu bị pháp luật xếp vào hành vi đánh bạc trái phép và bị nghiêm cấm. Vậy vì sao cá cược tài xỉu bị cấm? Bài viết này sẽ phân tích các lý do pháp lý và xã hội đằng sau lệnh cấm, đồng thời làm rõ chế tài xử phạt đối với người tham gia và tổ chức trò chơi tài xỉu.
Pháp luật Việt Nam cấm cá cược tài xỉu như thế nào?
Theo pháp luật hiện hành, mọi hình thức đánh bạc ăn tiền đều bị nghiêm cấm nếu không được Nhà nước cho phép. Trò chơi tài xỉu được xác định là một dạng đánh bạc ăn thua bằng tiền. Cụ thể, Nghị định 144/2021/NĐ-CP quy định phạt hành chính 1 – 2 triệu đồng đối với hành vi đánh bạc trái phép dưới các hình thức như xóc đĩa, tá lả, đá gà, tài xỉu, v.v., nếu có mục đích được thua bằng tiền, tài sản hoặc hiện vật. Như vậy, chỉ cần tham gia chơi tài xỉu ăn tiền (dù trực tiếp hay online) là đã vi phạm pháp luật Việt Nam.
Bên cạnh xử phạt hành chính, hành vi chơi tài xỉu với quy mô lớn hơn có thể bị truy cứu trách nhiệm hình sự. Bộ luật Hình sự 2015 (sửa đổi 2017) quy định: người nào đánh bạc trái phép “dưới bất kỳ hình thức nào, được thua bằng tiền hoặc hiện vật” trị giá từ 5 triệu đồng trở lên (hoặc dưới 5 triệu nhưng đã tái phạm) sẽ phạm tội “đánh bạc”. Khung hình phạt cơ bản cho tội đánh bạc gồm phạt tiền 20 – 100 triệu đồng, phạt cải tạo không giam giữ đến 3 năm hoặc phạt tù từ 6 tháng đến 3 năm. Nếu phạm tội có tổ chức chuyên nghiệp, tiền hoặc hiện vật đánh bạc trị giá 50 triệu đồng trở lên, hoặc sử dụng mạng internet, mạng máy tính, viễn thông để phạm tội, thì khung hình phạt tăng nặng lên 3 – 7 năm tù. Ngoài ra, người phạm tội còn có thể bị phạt bổ sung từ 10 – 50 triệu đồng và bị tịch thu tang vật, tiền thu lợi bất chính.
Tóm lại, theo quy định pháp luật Việt Nam, tài xỉu là hình thức đánh bạc trái phép và bị cấm triệt để. Người chơi tài xỉu có thể chịu phạt hành chính hoặc hình sự tùy mức độ vi phạm, với mức án cao nhất lên tới 7 năm tù cho trường hợp nghiêm trọng. Việc cấm đoán này xuất phát không chỉ từ quy định pháp luật khô khan, mà còn từ những hệ lụy xã hội và đạo đức nghiêm trọng do tài xỉu gây ra.
Lý do xã hội: Tác hại của tài xỉu đối với xã hội
Chơi tài xỉu có thể gây nghiện và kéo theo nhiều hệ lụy tiêu cực cho người chơi
Không phải ngẫu nhiên mà nhà nước liệt kê cờ bạc, trong đó có tài xỉu, vào nhóm tệ nạn xã hội cần ngăn chặn. Dưới đây là những ảnh hưởng tiêu cực của trò chơi tài xỉu đã được ghi nhận:
- Gây nghiện và vấn đề tâm lý: Tài xỉu có lối chơi kích thích, thắng thua nhanh nên rất dễ gây nghiện. Nhiều người chơi thắng thì ham muốn thắng thêm, thua lại muốn “gỡ gạc”, dẫn đến vòng luẩn quẩn không thể dứt. Việc sa đà vào đỏ đen làm người chơi lo âu, căng thẳng, thậm chí trầm cảm vì áp lực tâm lý đè nặng.
- Dẫn đến hành vi phạm tội: Khi thua bạc, người chơi thường túng quẫn và có thể làm liều để kiếm tiền tiếp tục đánh bạc hoặc trả nợ. Thực tế nhiều trường hợp người nghiện cờ bạc đã trộm cắp, lừa đảo, chiếm đoạt tài sản hoặc phạm tội nghiêm trọng khác nhằm có tiền chơi tài xỉu. Như câu nói “cờ bạc là bác thằng bần”, trò chơi này dễ đẩy con người vào con đường phạm pháp, tù tội.
- Ảnh hưởng đến kinh tế và hạnh phúc gia đình: Nghiện tài xỉu khiến nhiều gia đình rơi vào cảnh tan vỡ, nợ nần chồng chất. Người chơi có thể tiêu tán tài sản, lương bổng, thậm chí cầm cố nhà cửa để lấy tiền sát phạt, dẫn đến kinh tế gia đình suy sụp. Mâu thuẫn gia đình cũng gia tăng khi niềm tin và tình cảm bị rạn nứt do thói cờ bạc.
- Mất trật tự, an toàn xã hội: Các tụ điểm đánh tài xỉu thường đi kèm tệ nạn cho vay nặng lãi, bảo kê, gây mất an ninh trật tự ở địa phương. Công an các địa phương cho biết cờ bạc trá hình như tài xỉu diễn ra phức tạp, lôi kéo đông người tham gia và rất khó kiểm soát. Nhiều vụ đánh bạc bị triệt phá cho thấy số tiền ăn thua lên đến hàng tỷ đồng, với hàng trăm đối tượng tham gia, tiềm ẩn nguy cơ mất an toàn xã hội.
- Ảnh hưởng tiêu cực đến kinh tế quốc gia: Tài xỉu và các hình thức cờ bạc bất hợp pháp gây thất thu cho ngân sách nhà nước. Do hoạt động ngầm nên nhà nước không thể thu thuế, ngược lại còn phải tốn chi phí cho lực lượng chức năng để phát hiện, xử lý các hành vi này. Dòng tiền chảy vào cờ bạc phi pháp không đóng góp cho kinh tế mà còn có thể chảy ra nước ngoài (đối với tài xỉu trực tuyến), gây thất thoát nguồn lực quốc gia.
Nhận thức rõ những tác hại trên, Nhà nước ta coi cờ bạc (bao gồm tài xỉu) là tệ nạn xã hội nguy hiểm. Cờ bạc không phải cách kiếm tiền hợp pháp mà là hành vi vi phạm pháp luật, vi phạm đạo đức xã hội; nó gây phương hại đến hạnh phúc gia đình và trật tự cộng đồng. Đây chính là lý do sâu xa khiến hình thức cá cược tài xỉu bị cấm triệt để tại Việt Nam nhằm bảo vệ an ninh, trật tự xã hội và các giá trị đạo đức, gia đình.
Chế tài xử phạt đối với hành vi chơi tài xỉu
Người tham gia cá cược tài xỉu bị xử lý nghiêm, có thể chịu phạt tiền hoặc tù giam theo mức độ vi phạm
Pháp luật Việt Nam quy định rõ chế tài dành cho cả người tham gia đánh bạc (người chơi) và người tổ chức đánh bạc (nhà cái, chủ sòng). Tùy vào vai trò và mức độ vi phạm, người liên quan đến tài xỉu có thể bị phạt hành chính hoặc truy cứu hình sự với các hình phạt rất nghiêm khắc.
Đối với người chơi tài xỉu (người tham gia cá cược)
Người trực tiếp chơi tài xỉu ăn tiền sẽ bị xử phạt hành chính hoặc hình sự tùy giá trị tiền cược. Trường hợp số tiền, hiện vật dùng để chơi nhỏ (dưới mức truy cứu hình sự) thì sẽ bị phạt hành chính từ 1.000.000 – 2.000.000 đồng theo khoản 2 Điều 28 Nghị định 144/2021. Đồng thời, người vi phạm bị tịch thu tang vật, tiền đánh bạc và buộc nộp lại số tiền thắng bất hợp pháp (nếu có).
Nếu tiền hoặc hiện vật đánh bạc trị giá từ 5 triệu đồng trở lên, người chơi sẽ bị truy cứu hình sự về tội đánh bạc. Theo Điều 321 Bộ luật Hình sự, mức phạt cơ bản cho người chơi tài xỉu phạm tội gồm: phạt tiền 20 – 100 triệu đồng, hoặc phạt tù đến 3 năm. Trường hợp sử dụng mạng internet để đánh bạc online hoặc số tiền đánh bạc rất lớn (từ 50 triệu đồng trở lên), người chơi có thể bị phạt tù từ 3 đến 7 năm. Ngoài ra, tòa án còn có thể áp dụng hình phạt bổ sung là phạt tiền thêm từ 10 – 50 triệu đồng đối với người phạm tội.
Đối với người tổ chức, lôi kéo chơi tài xỉu
Hành vi tổ chức đánh bạc hoặc gá bạc (tức là lôi kéo, rủ rê người khác đánh tài xỉu, hoặc cung cấp địa điểm, phương tiện cho đánh bạc) bị pháp luật xử lý thậm chí nặng hơn người chơi. Nếu vi phạm chưa đến mức truy cứu hình sự, người tổ chức sẽ bị phạt hành chính 5.000.000 – 10.000.000 đồng theo khoản 4 Điều 28 Nghị định 144/2021. Đây là mức phạt áp dụng cho hành vi như tụ tập người khác đánh bạc trái phép hoặc cho người khác sử dụng địa điểm của mình để chứa chấp đánh bạc.
Trường hợp nghiêm trọng, người tổ chức tài xỉu sẽ bị truy cứu hình sự về tội tổ chức đánh bạc hoặc gá bạc (Điều 322 Bộ luật Hình sự). Khung hình phạt cơ bản của tội này rất cao: phạt tiền từ 50 – 300 triệu đồng hoặc phạt tù từ 1 đến 5 năm. Nếu phạm tội có quy mô lớn hoặc tính chất nguy hiểm – chẳng hạn tổ chức cho từ 10 người đánh bạc trở lên, thu lợi bất chính từ 50 triệu đồng trở lên, hoặc sử dụng mạng internet để tổ chức đánh bạc trực tuyến – thì mức án tăng nặng lên tới 5 – 10 năm tù. Ngoài ra, người phạm tội tổ chức đánh bạc còn có thể bị phạt tiền bổ sung 20 – 100 triệu đồng và tịch thu một phần hoặc toàn bộ tài sản thu lợi từ việc phạm tội. Thực tế đã có nhiều vụ chủ sòng tài xỉu bị kết án tù nặng và bị tịch thu toàn bộ tang vật, tiền bạc do phạm tội mà có.
Tài xỉu mặc dù là trò chơi đỏ đen hấp dẫn nhiều người, nhưng vì những hệ lụy to lớn về kinh tế, xã hội và đạo đức mà nó gây ra, hình thức cá cược này đã bị cấm hoàn toàn tại Việt Nam. Pháp luật hiện hành quy định rõ ràng và nghiêm khắc để răn đe: từ phạt tiền, tịch thu tài sản đến phạt tù đối với người chơi cũng như người tổ chức tài xỉu trái phép. Việc cấm tài xỉu nói riêng và cờ bạc nói chung nhằm bảo vệ trật tự xã hội, an ninh cộng đồng, đồng thời giữ gìn hạnh phúc gia đình và các giá trị đạo đức. Do đó, mỗi cá nhân cần nâng cao ý thức chấp hành pháp luật, tránh xa trò chơi tài xỉu và các tệ nạn cờ bạc để bảo vệ bản thân, gia đình và xã hội.
Từ khóa: tài xỉu bị cấm, cá cược tài xỉu, đánh bạc tài xỉu, pháp luật Việt Nam, chế tài xử phạt tài xỉu.
Nguồn tham khảo: Nghị định 144/2021/NĐ-CP; Bộ luật Hình sự 2015 (sửa đổi 2017); LuatVietnam.vn; Thuvienphapluat.vn; Website Công an tỉnh Kiên Giang.